In 2019 richten we ons op de verdere integratie en afstemming van de verschillende aspecten rondom beheer en afval in de verschillende delen van de gemeente. We blijven daarbij onder meer inzetten op verdere toename van de afvalscheiding en een vermindering van de hoeveelheid zwerfafval. De veranderde wetgeving rond sociale werkvoorziening vraagt om een herbezinning op de wijze waarop wij onze rol van sociaal werkgever in het onderhoud van de gemeente invullen. Klimaatontwikkeling vormt een belangrijk thema, zowel bij het nieuw integraal Gemeentelijk Water en Rioleringsplan dat we voor de periode 2020 – 2024 opstellen als bij het verkennen van mogelijkheden voor het versterken van groen binnen de gemeente. We verwachten in 2019 verder een forse slag te maken in de vervanging van gele stenen in de binnenstad en slechte asfaltvoetpaden in Haren. Verder beginnen we dit jaar met het ruimen van graven om ook in de toekomst te voorzien in voldoende grafruimte. Ten slotte maken we in 2019 een begin met de omvangrijke sanering van de voormalige stortplaats Woltersum en beginnen we ons voor te bereiden op de nieuwe omgevingswet die naar verwachting in 2021 in werking treedt.

Coalitieakkoord 2019-2022 gezond, groen en gelukkig Groningen

Binnen dit programma werken we aan een robuuste, groene en goed onderhouden openbare ruimte waar ruimte is voor iedereen.

Robuust en veerkrachtig groen
We gaan extra inzet plegen om de leefkwaliteit in onze zich volop ontwikkelende gemeente hoog te houden. Omdat groen belangrijk is voor een gezonde leefomgeving  doen we dat onder andere door te investeren in het uitbreiden van groen, het planten van bomen en het versterken van de ecologische structuur en het bestaande groen. We maken het water beleefbaar en bereikbaar en we leggen meer natuurvriendelijke oevers aan. In 2019 gaan we allereerst een Groenplan maken, waarmee we vanaf 2020 gericht kunnen inzetten op meer groen, water en ecologie. Waar zich kansen voordoen investeren we in groen. We onderzoeken hoe we vorm kunnen geven aan een nieuw Groeninvesteringsfonds naast of in combinatie met het al bestaande Groencompensatiefonds voor bomen.
Naast investeringen in het uitbreiden van groen, verbeteren we de kwaliteit van de leefomgeving in 2019 door verhoging van het onderhoudsniveau met extra inzet op onkruidbeheersing en het opruimen van zwerfafval. Omdat dit een belangrijke rol speelt in de beleving van de buitenruimte, betrekken we hierbij  de inwoners van onze gemeente. We bekostigen dat onder andere uit een verschuiving van middelen voor groot onderhoud van asfaltwegen. Ook maken we een start met een meerjarenplan voor het opwaarderen en robuuster maken van heestervakken.
We nemen verder maatregelen om bestand te zijn tegen extremere weersomstandigheden als gevolg van de klimaatverandering. Door uitbreiding en versterking  van groen en het planten van bomen dragen we bij aan temperatuurbeheersing en het dempen van de gevolgen van hevige regenval. Dit komt ook ten goede aan de biodiversiteit. Daarnaast gaan we in dit verband door met het subsidiëren van groene daken, ontmoedigen we versteende tuinen en stimuleren we initiatieven op het gebied van vergroening. In 2019 gaan we heel gericht werken aan de stresstest klimaatadaptatie voor Haren  (stresstesten Groningen en Ten Boer al gereed) en maken vervolgens een Uitvoeringsplan.

Ruimte voor mensen
We hebben een hoge ambitie op het niveau van de leefkwaliteit, zoals vastgesteld in de omgevingsvisie (Next City). Onze inwoners en bezoekers moeten zich fijn voelen in onze stad en dit stelt hoge eisen aan de verblijfskwaliteit van de openbare ruimte. Dat betekent dat wandelen, fietsen, spelen en groenbeleving centraal staan en dat we streven naar een autoluwe gemeente en een emissievrije binnenstad. Zie hiervoor verder programma 7 Verkeer en voor bewegen in de openbare ruimte ook programma 5 Sport en Bewegen.
Waar ingrijpende werkzaamheden in straten plaatsvinden, zoals bij rioleringswerkzaamheden of aanleg warmtenet, kijken we samen met bewoners hoe de straat leefbaarder en groener kan worden ingericht. Ook bieden we bewoners ruimte om van hun straat een leefstraat te maken. Zo kan de straat een prettige ruimte worden om in te verblijven en elkaar te ontmoeten. Hier kan de parkeervisie (Ruimte voor de straat) uit programma 7 een goed aanknopingspunt bieden, om de openbare ruimte te herwinnen. In programma 7 zijn ook de plannen ten aanzien van fietsparkeren terug te vinden, we zoeken namelijk naar mogelijkheden om het fietsparkeren op straat te beheersen ten gunste van de ruimte voor voetgangers.
Ter ondersteuning van het herwinnen van de openbare ruimte beginnen we in 2019 met het maken van een Leidraad openbare ruimte. Hierin verbeelden we de principes van stimulering van ontmoeting, toegankelijkheid, ruimte voor voetgangers en fietsers, vergroening en fors terugdringen van geparkeerde auto’s. Hier beginnen we meteen mee in de plannen voor de Eemskanaalzone, het Suikerfabriekterrein, de wijkvernieuwingswijken en de binnenstad.
Met betrekking tot de openbare ruimte en de betekenis daarvan, besteden we extra aandacht aan cultuurhistorie, zowel in bebouwde gebieden, als met betrekking tot het landschap, zie hiervoor verder programma 8 Wonen.

Afvalinzameling en -verwerking
Voor een verantwoord gebruik van grondstoffen streven we in Nederland naar een afvalloze samenleving. In de komende periode willen we daarom het percentage hergebruik van ons afval flink verhogen. We doen dat door te kiezen voor een kosteneffectief maatschappelijk verantwoord inzamelingssysteem dat de grootste winst behaalt in de mate van afvalscheiding. We kijken daarbij onder andere naar Diftar, naar mogelijkheden voor verbeterde nascheiding en het ophalen van grofvuil. In het kader van de harmonisatie zullen we hiervoor in 2019 de eerste stappen zetten en hierover uiterlijk medio 2020 een besluit nemen. Verder geven we in 2019 een vervolg aan de bewustwordingscampagnes en het uitbreiden van de voorzieningen voor afvalscheiding.

Sociaal werkgeverschap in het onderhoud
Een belangrijk deel van het onderhoud in de gemeente wordt momenteel uitgevoerd door circa 260 medewerkers die vallen onder de Wet Sociale Werkvoorziening. Met het van kracht worden van de Participatiewet is vanaf 2015 nieuwe instroom niet meer mogelijk en neemt het aantal medewerkers binnen deze groep af. We vinden het onverminderd belangrijk om mensen met afstand tot de arbeidsmarkt een plek te bieden in het onderhoud van de gemeente en zoeken daarom naar andere vormen. In 2019 starten we met een concrete uitwerking daarvan.