Paragraaf 3 Weerstandsvermogen en risicobeheersing

Ontwikkelingen

Naam ontwikkeling 

Gemeentelijke herindeling

Programma

Dienstverlening

Omschrijving

De periode voor de gemeentelijke herindeling van Groningen, Ten Boer en Haren was relatief kort. Daarom is ervoor gekozen de tarieven en het beleid nog niet volledig te harmoniseren. Alleen de zaken die geharmoniseerd moesten worden en de zaken die in grote lijnen al hetzelfde waren zijn geharmoniseerd. De nieuwe gemeente heeft maximaal twee jaar de tijd voor de volledige harmonisatie. Dit heeft bijvoorbeeld betrekking op de tarieven voor afvalstoffenheffing, rioolheffing en de hondenbelasting.  Het heeft ook betrekking op al het gemeentelijk beleid zoals bijvoorbeeld het niveau van onderhoud van de stad en, verstrekken budgetten voor zorg, subsidies voor sport en cultuur en parkeerbeleid.
In de komende periode zullen voorstellen worden gedaan om tarieven en beleid te harmoniseren. Dit kan financiële consequenties hebben.

Actie

De voorstellen voor harmonisatie en de financiële effecten daarvan  worden betrokken bij de begrotingsvoorbereiding 2020 en 2021 (afhankelijk van het tempo van harmonisatie).

Naam ontwikkeling

Toetsing bouwplannen door derden

Programma

Wonen

Omschrijving

Het wetsvoorstel Kwaliteitsborging voor het Bouwen is 21 februari 2017 aangenomen door de Tweede Kamer. Het wetvoorstel ligt nu bij de Eerste Kamer. Kern van het wetsvoorstel is dat:

  • kleine bouwwerken en verbouwingen vrij zijn van toets Bouwbesluit 2012;
  • de gemeente controleert of een aannemer werkt met een goedgekeurde methode voor kwaliteitsbewaking. 
  • de toetsing aan het Bouwbesluit 2012 van nieuwbouw en verbouw bij de vergunningverlening door de gemeente vervalt.
  • private partijen ontwikkelen methodes voor kwaliteitsbewaking om te zorgen dat aannemers zich houden aan de bouwtechnische eisen uit het Bouwbesluit 2012.
  • een onafhankelijke publieke toelatingsorganisatie oordeelt of een voorgestelde methode voor kwaliteitsbewaking voldoet aan de eisen.

Doelstelling van de nieuwe wet is het verlagen van de regeldruk voor bedrijven, professionals en consumenten. Maart 2014 heeft de minister, na overleg met de Tweede Kamer, besloten dat er geen duaal stelsel komt en dat de private kwaliteitsborging stapsgewijs wordt ingevoerd. Zo kunnen markt en overheid wennen aan de nieuwe situatie met het door partijen zelf laten borgen van de kwaliteit van ‘eenvoudige’ bouwwerken. De start was gepland in 2016, echter de wet Kwaliteitsborging is nog steeds niet van kracht. Dit ligt nog ter besluitvorming bij de Eerste Kamer.

Actie

De consequenties voor de gemeente Groningen worden nader uitgewerkt.

Naam ontwikkeling

Prijsontwikkeling bouwsector

Programma

Divers

Omschrijving

De economie in Nederland draait op volle toeren. Aannemers kunnen kiezen uit opdrachten en maken gebruik van de meest lucratieve opdrachten. De wachttijden voor bouwen nemen toe. De prijzen van bouwmaterialen en personeel stijgen. Het moment maar ook de hoogte van indexeren en budgetteren bij de gemeente loopt niet in de pas met de prijsontwikkelingen in de markt. De risico's op te laag begrote projecten is aanwezig.

Uit de markt en bij de aanbesteding van nieuwe projecten worden we geconfronteerd met signalen dat de aannemers hoger inschrijven dan waar tot op heden in de investeringsraming rekening mee is gehouden. Er moet dus rekening mee worden gehouden dat bij de aanbesteding van nieuwe projecten het beschikbaar gestelde krediet niet toereikend is. Omdat het risico op dit moment niet te kwantificeren is, noemen we het bij het onderdeel ontwikkelingen.

Actie

Nieuwe investeringsramingen actualiseren op basis van de laatste gehanteerde kostprijzen. Op basis daarvan kunnen de gevolgen voor het reeds aangevraagde krediet in beeld worden gebracht en kunnen vervolgstappen (aanvullend krediet) in gang gezet worden.
In een vroegtijdig stadium starten met de aanbesteding van projecten en vroegtijdig meekijken in het offerteproces van de mogelijke aannemers van projecten.

Naam ontwikkeling 

Wet normalisering rechtspositie ambtenaren (Wnra )

Programma

Overhead en ondersteuning organisatie

Omschrijving

De wet Normalisering rechtspositie ambtenaren is aangenomen en treedt per 1-1-2020 in werking. In 2019 zal het nodige werk verzet moeten worden om op de ingangsdatum aan alle formele eisen te hebben voldaan. Voorbeelden hiervan zijn:

  • Omzetten aanstellingen van medewerkers in arbeidsovereenkomsten Inventariseren lokale regelingen en in lijn brengen met bepalingen nieuwe wet
  • Scholing arbeidsjuristen
  • Voorlichtingsbijeenkomsten in het arbeidsrecht aan personeelsadviseurs, leidinggevenden, managementadviseurs en p-beheer.
  • Communicatie en voorlichting aan personeel
  • Aanpassing systemen, formulieren, formats etc.

Actie

Naam ontwikkeling 

Waardering gronden voormalig Suikerfabriekterrein

Programma

Wonen

Omschrijving

De gronden op het voormalig Suikerfabriekterrein zijn zonder afwaardering op de balans opgenomen als materiele vaste actief. De boekwaarde van de gronden is 40,3 miljoen euro. De notitie grondexploitaties schrijft voor dat uiterlijk 31 december 2019 een toets moet plaatsvinden op de marktwaarde van deze gronden bij huidige bestemming. Hierbij kan geen rekening worden gehouden met een mogelijke waardeontwikkeling. De waarde van de gronden bij huidige bestemming op het voormalig Suikerfabriekterrein ligt ruim onder de 40,3 miljoen euro.

Om afwaardering te voorkomen moeten de gronden met een raadsbesluit uiterlijk eind 2019 in ontwikkeling zijn genomen. Momenteel wordt in beeld gebracht welke mogelijkheden er zijn om afwaardering te voorkomen. Voor het bepalen van het weerstandsvermogen is rekening gehouden met 3,6 miljoen euro (onderdeel risico grondzaken/grondexploitaties).

Overigens zijn in de begroting 2019 middelen geraamd voor de ontwikkeling van het voormalig Suikerfabriekterrein. Hierin is rekening gehouden met de boekwaarde van de gronden. Op termijn komen de benodigde middelen dus beschikbaar. Indien tot afwaardering overgegaan zou moeten worden is het af te waarderen bedrag direct nodig.

Actie

Besluitvorming zal in 2019 plaats vinden.

Naam ontwikkeling 

Omgevingswet

Programma

Divers

Omschrijving

De planning is dat de Omgevingswet in 2021 in werking zal treden. Het is een wettelijke verplichting deze wet in te voeren. Voor de nieuwe gemeente Groningen dient één omgevingsplan te komen, waarin alle regels uit alle bestemmingsplannen en vele gemeentelijke verordening verwerkt dienen te worden. De Omgevingswet heeft invloed op het gehele ruimtelijke domein en de nodige raakvlakken met het sociale domein. De voorbereiding op het omgevingsplan (van rechtswege), het maken van het omgevingsplan, en de verbetertrajecten van de diverse werkprocessen zoals vergunningverlening zijn grote opgaven.

Een belangrijk aandachtspunt is de noodzakelijke digitaliseringsslag die moet worden gemaakt en de gevolgen voor het ICT-beheer bij (volledig) digitaal werken en werken met het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO).

Actie

We zullen de komende jaren, mogelijk via een businesscase, de gevolgen van de digitalisering voor de beheerfase in beeld brengen.
In deze begroting zijn extra middelen beschikbaar gesteld om de achterstand in de digitalisering (het digitaliseren van het (bouw)archief en de digitalisering van de werkprocessen) weg te werken en de werkzaamheden voor de implementatie van de Omgevingswet.
Voor de voormalig gemeenten Haren en Ten Boer zijn nog geen voorbereidingen getroffen en is een inhaalslag noodzakelijk.

Naam ontwikkeling 

Inzet mensen met SW indicatie voor onderhoud en beheer openbare ruimte

Programma

Onderhoud en beheer openbare ruimte

Omschrijving

Momenteel zijn ongeveer 280 medewerkers van voormalig iederz gedetacheerd werkzaam voor het reguliere onderhoudswerk in de openbare ruimte. Binnen deze groep mensen is de jaarlijkse uitstroom relatief hoog. Vanuit de Participatiewet ontstaat de verplichting om het aantal werknemers dat afkomstig is uit groepen met een afstand tot de arbeidsmarkt, op peil te houden of te verhogen. Toekomstige uitstroom van iederz medewerkers moet dan worden gecompenseerd met zogeheten "banenafspraak-banen". Op dit moment is nog onzeker in welke mate de medewerkers, die in deze banen terecht komen, een voldoende bijdrage kunnen leveren aan het onderhoud van de openbare ruimte. Verder is nog onduidelijk welke salaris- en begeleidingskosten dit met zich mee zal brengen. Daarnaast kijken we naar de ontwikkelingen in het kunnen bereiken van de participatie doelstellingen, en zien we ons geplaatst voor de uitdaging om actief op zoek te gaan naar alternatieven.

Actie

We brengen de ontwikkelingen in beeld en indien nodig geven we aan wat de gevolgen zijn voor het onderhoudswerk.