Doel van passend onderwijs – een verantwoordelijkheid van het onderwijs - is om er voor te zorgen dat alle jeugdigen zich optimaal kunnen ontwikkelen en dat iedere jeugdige, eventueel met extra ondersteuning, een passende onderwijsplek heeft die aansluit bij zijn kwaliteiten en mogelijkheden.
Vanuit onze gemeentelijke verantwoordelijkheid voor jeugdhulp zijn wij in veel gevallen medeverantwoordelijk voor de extra ondersteuning en jeugdhulp die sommige leerlingen nodig hebben om onderwijs, in welke vorm dan ook, te kunnen blijven volgen. We werken intensief samen met het onderwijs, WIJ Groningen, JGZ, leerplicht en andere betrokken partijen om te komen tot een optimale afstemming van onderwijs en jeugdhulp met als doel om de ontwikkelingsmogelijkheden van jeugdigen te vergroten en belemmeringen weg te nemen. Deze inzet zal naar onze verwachting op termijn leiden tot een afname van de vraag naar (intensieve) jeugdhulp en naar een afname van (risico’s op) schoolverzuim en vroegtijdig schoolverlaten (zonder startkwalificatie).
Het bieden van (preventieve) ondersteuning en jeugdhulp in en aansluitend op (passend) onderwijs vormt een onderdeel van Positief Opgroeien. Zie ook beleidsveld 4.1.3 Positief opgroeien.
Hoe staan we ervoor?
Met het oog op preventie ondersteunen en begeleiden we - individueel en collectief - leerlingen in het onderwijs met als doel om vroegtijdig problemen en ontwikkelingsachterstanden te signaleren en aansluitend passende ondersteuning en/of jeugdhulp te bieden. De uitvoering van deze ondersteuning en begeleiding in het onderwijs ligt in eerste instantie bij WIJ-Groningen. De ondersteuning in het VO gebeurt door gemeentelijk georganiseerde VO-WIJ-teams. De ondersteuning in het MBO is provinciaal georganiseerd en gebeurt onder de noemer van School als Wijk door SAW-teams, die ook deel uit maken van WIJ-Groningen. Zowel het VO-WIJ-team als ook het SAW-team bestaat uit medewerkers met verschillende expertise die samenwerken als één team om leerlingen en studenten zo goed mogelijk te ondersteunen. Op de basisscholen werken een JGZ-medewerker en WIJ-medewerker als vast aanspreekpunt voor de school (en de kinderopvang). Zij werken nauw samen met de Intern begeleider van de school en stemmen af of en hoe (zorg)signalen verder opgepakt moet worden.
Op scholen en tussen-voorzieningen van het onderwijs met veel kwetsbare jongeren zettenwe (tijdelijk) extra ondersteuning door het VO-WIJ-team of collectieve ondersteuning en begeleiding door een jeugdhulpaanbieder in om uitval door (gedrags)problemen of anderszins te voorkomen.
We hebben met meerdere partijen - de samenwerkingsverbanden PO en VO, het MBO, GGD en WIJ-Groningen een Thuiszitterspact gesloten met als doel dat er binnen drie maanden voor ieder kind/jongere een passend aanbod van zorg en/of onderwijs beschikbaar is. Om dat te bereiken hebben we onder andere afspraken gemaakt over de samenwerking in school tussen onderwijs, Leerplicht/RMC, WIJ-Groningen en GGD (JGZ).
De Jongerenaanpak is ingezet om de integrale werkwijze jeugdhulp, onderwijs en arbeidsmarkt te realiseren en ook in RMC-verband (RMC-regioteam 0.3) wordt afstemming gezocht tussen de hier genoemde domeinen.
Wat willen we bereiken in 2019?
We streven naar een inclusieve samenleving waar iedere jeugdige kan participeren en de kans krijgt zich optimaal te ontwikkelen. We sluiten daarbij aan bij de Transformatieagenda jeugdhulp Groninger gemeenten en het landelijk Actieprogramma zorg voor de Jeugd. Goed onderwijs en daarmee afstemming van onderwijs en jeugdhulp is hierin cruciaal. Dat geldt ook voor de afstemming tussen de verschillende wetgevingen, met name Passend Onderwijs en de overgang tussen 18- en 18+. We willen bereiken dat de overgang naar volwassenheid voor kwetsbare en minder zelfredzame jongeren soepeler verloopt, door te zorgen voor een warme overdracht met passende zorg en ondersteuning door op tijd domein overstijgend te werken.
We willen bijdragen aan het voorkomen en verminderen van problemen in de ontwikkeling bij jeugdigen, van vraag naar jeugdhulp, van (risico op) schoolverzuim en vroegtijdig schoolverlaten (zonder startkwalificatie) door in samenwerking met partners vroegtijdig problemen en ontwikkelingsachterstanden te signaleren in het onderwijs en ze tijdig aan te pakken. Door intensieve samenwerking met partners willen we bereiken dat de ondersteuning steeds beter aansluit bij de vraag van leerlingen en leerkrachten. We kiezen daarbij voor een integrale jongerenaanpak waarbinnen zowel aandacht is voor preventie als ook voor ondersteuning en jeugdhulp, als ook voor onderwijs, maatschappelijke preventie en werk.
Wat gaan we hiervoor doen?
- Structurele borging van (preventieve)ondersteuning in het VO, VSO, PrO (Praktijkonderwijs) en het MBO;
- Verder versterken van de vroegsignalering en ondersteuning van kinderen in het basisonderwijs en de voorschoolse voorzieningen door bestaande voorzieningen vanuit het onderwijs, de voorschoolse voorzieningen en WIJ-teams beter op elkaar af te stemmen en te verbinden;
- Versterken van de samenwerking tussen partijen die betrokken zijn bij onderwijs en jeugdhulp zoals onderwijs, Leerplicht/RMC, WIJ-Groningen, GGD (JGZ) en zorgaanbieders;
- In overleg met betrokken partijen, zoals onderwijs, WIJ-Groningen en jeugdhulpaanbieders, de afstemming tussen (passend) onderwijs en jeugdhulp verder versterken en ontwikkelen van vormen van collectieve en individuele Onderwijs-Zorgarrangementen die optimaal aansluiten bij de vraag van jeugdigen, ouders en het onderwijs;
- Onderzoeken of en welke vormen van collectieve ondersteuning en jeugdhulp in het onderwijs de stijgende vraag naar (individuele) specialistische jeugdhulp terug kunnen dringen;
- De integrale Jongerenaanpak verder ontwikkelen en inzetten daar waar nodig.