In 2014 heeft de gemeenteraad het uitgangspunt vastgesteld dat de gebruikers de volledige kostprijs voor onze producten en diensten betalen. Op dit uitgangspunt gelden de volgende uitzonderingen:
- indien de toegankelijkheid tot een voorziening of marktwerking daartoe aanleiding geeft, kan en nader te bepalen lager tarief worden vastgesteld;
- indien het handhaven van de openbare orde en veiligheid dat wenselijk maakt, kan een nader te bepalen lager tarief worden vastgesteld.
Kostendekkendheid publiekrechtelijke heffingen
Onderstaande tabel geeft inzicht in de kostendekkendheid van de publiekrechtelijke heffingen. De tabel is gesplitst naar rechten en heffingen die onder de legesverordening vallen en rechten en heffingen die onder overige verordeningen vallen. Indien er een wettelijk maximumtarief geldt of indien een product (deels) kosteloos verstrekt moet worden, is dit aangegeven. Ook indien de gemeenteraad niet uitgaat van het uitgangspunt ''volledige kostendekking'' is dit aangegeven (criterium kostendekkendheid: beperkt).
(bedragen x 1.000 euro) | Criterium | Artikel | Begrote | Toegerekende | Kosten |
Soort Heffing (Publiekrechtelijk) voormalige gemeente Groningen | Kosten | Leges- | Opbrengsten | Kosten | dekkendheid |
Legesverordening | |||||
Titel 1. Algemene Dienstverlening | |||||
I. Afgifte gerelateerd met wettelijk maximum: | |||||
a. Reisdocumenten | Deels Kosteloos | 1.3 | 892 | 1.403 | 64% |
b. Verklaring Omtrent Gedrag | en wet. max | 1.6 | 136 | 330 | 41% |
c. Inlichtingen / Afschriften BS | 1.7 | 83 | 213 | 39% | |
d. Rijbewijzen | Max. Tarief | 1.4 | 818 | 767 | 107% |
Totaal afgifte gerelateerde leges en wettelijk | 1.929 | 2.714 | 71% | ||
II. Afgifte gerelateerd zonder wettelijk maximum: | |||||
a. Huwelijksvoltrekkingen | Deels Kosteloos | 1.2 | 167 | 195 | 86% |
b. Inlichtingen / Afschriften GBA | 1.5 | 131 | 244 | 54% | |
Totaal Afgifte gerelateerde leges zonder wettelijk maximum: | 298 | 439 | 68% | ||
Totaal Afgifte gerelateerde leges | 2.227 | 3.153 | 71% | ||
Naturalisaties | 1.6.3 | 217 | 340 | 64% | |
Leges Leegstandswet | 1.10 | 8 | 15 | 50% | |
Instemmingsbesluit Telecommunicatieverordening en Graafverordening | 100% | 1.14 | 249 | 251 | 99% |
Leges APV - Winkeltijdenwet | 1.11 | 1 | 2 | 25% | |
Leges Ligplaatsvergunning voor woonschepen | 1.16.2 | 8 | 62 | 14% | |
Leges Kansspelen | 1.12 | 31 | 15 | 206% | |
Leges APV - Verkeer | Beperkt | 1.15.1/1.15.2 | 80 | 129 | 62% |
Leges Makelaarsfaxen | 1.9.6 | 8 | 9 | 95% | |
Gehandicapten parkeerkaart | 1.15.3 | 64 | 197 | 33% | |
Totaal Algemene Dienstverlening | 2.894 | 4.174 | 69% | ||
Titel 2. Dienstverlening vallend onder fysieke leefomgeving / omgevingsvergunning | |||||
Omgevingsvergunning | |||||
Leges Bouwactiviteiten | 2.2.1 | 8.402 | 8.249 | 102% | |
Leges Aanlegactiviteiten | 2.2.2 | 5 | 3 | 146% | |
Leges ingebruikname brandveiligheid | 2.2.3 | 20 | 22 | 93% | |
Leges Handelsreclame | 2.2.4 | 4 | 8 | 56% | |
Vellen Houtopstand | 2.2.5 | 132 | 140 | 94% | |
Totaal leges omgevingsvergunning | 100% | 8.563 | 8.422 | 102% | |
Totaal Titel 1 en Titel 2 | 11.457 | 12.595 | 90% | ||
Titel 3. Dienstverlening vallend onder Europese dienstenrichtlijn | |||||
Hoofdstuk 1 Horeca en Hoofdstuk 3 Prostitutie | |||||
Leges APV - Drank en Horeca | 3.1 | 86 | 185 | 46% | |
Leges Terrasvergunning | 3.1.3.3/3.1.5 | 11 | 12 | 89% | |
Leges APV - Prostitutie | 3.3 | 26 | 25 | 105% | |
Hoofdstuk 2 Organiseren Evenementen | |||||
Leges Evenementen inclusief diversen muziekvergunningen | Beperkt | 3.2 | 108 | 634 | 17% |
Hoofdstuk 4 Splitsingsvergunning Woonruimte | |||||
Leges splitsingsvergunning | 3.4.2/3.4.3 | 12 | 12 | 99% | |
Hoofdstuk 4 Leges Huisvestingswet | |||||
Leges Huisvestingswet | 3.4 | 56 | 94 | 60% | |
Totaal Dienstverlening vallend onder Europese dienstenrichtlijn | 300 | 962 | 31% | ||
Totaal Legesverordening | 11.757 | 13.558 | 86% | ||
Overige: | |||||
Afvalstoffenheffing | 100% | 26.430 | 26.430 | 100% | |
Marktgelden | 100% | 833 | 848 | 98% | |
Rioolheffing | 100% | 16.629 | 16.629 | 100% | |
Havengelden | 100% | 152 | 152 | 100% | |
Begrafenisrechten | 100% | 1.388 | 1.394 | 100% | |
Precariobelasting | 706 | 706 | 100% | ||
Totaal Overige Verordeningen | 46.137 | 46.223 | 100% | ||
Totaal Publiekrechtelijk | 57.894 | 63.287 | 97% |
De legesverordening kent in totaal een kostendekking van 86%. Te zien valt dat ook op clusterniveau de kostendekking niet boven de 100% uitkomt. De overige verordeningen komen op een gezamenlijke kostendekking van afgerond 100% uit. De kostendekkendheid van alle publiekrechtelijke heffingen inclusief precariobelasting komt dan uit op 97%.
Overhead is het geheel van functies gericht op de sturing en ondersteuning van het primaire proces. Overhead bestaat uit:
- Leidinggevenden primair proces;
- Managementondersteuning primair proces;
- Personeel en Organisatie;
- Inkoop;
- Juridische zaken (uitgezonderd primaire taken als vergunningverlening);
- Financiën, toezicht en controle gericht op de (eigen) gemeentelijke organisatie; Informatievoorziening en automatisering (ICT);
- Communicatie;
- Facilitaire zaken en Huisvesting;
- DIV.
De totale kosten overhead staan vermeld in programma 14. De toerekening aan de tarieven gebeurt op basis van de personeelsinzet van het primair proces.
(bedragen x 1.000 euro) | |||||
Soort heffing (publiekrechtelijk) voormalige gemeente Groningen | Opbrengsten | Kosten | Overhead | Totale kosten | Kosten- dekkendheid |
Leges Reisdocumenten | 892 | 1.080 | 323 | 1.403 | 64% |
Leges Overige documenten/VOG | 136 | 265 | 65 | 330 | 41% |
Leges Inlicht. /afschriften BS | 83 | 137 | 77 | 213 | 39% |
Leges Rijbewijzen | 818 | 629 | 139 | 767 | 107% |
Leges Huwelijksvoltrekkingen | 167 | 136 | 59 | 195 | 86% |
Leges Inlicht. /afschriftenGBA | 131 | 170 | 74 | 244 | 54% |
Leges Naturalisaties | 217 | 279 | 61 | 340 | 64% |
Leges Leegstandswet | 8 | 11 | 5 | 15 | 50% |
Leges Inst Telecom Graafverord | 249 | 166 | 86 | 251 | 99% |
Leges APV - Winkeltijdenwet | 1 | 2 | 1 | 2 | 25% |
Leges Ligplaatsverg woonschepn | 8 | 39 | 23 | 62 | 14% |
Leges Kansspelen | 31 | 10 | 5 | 15 | 206% |
Leges APV - Verkeer | 80 | 76 | 53 | 129 | 62% |
Leges Makelaarsfaxen | 8 | 6 | 3 | 9 | 95% |
Leges Gehandicapten parkeerkrt | 64 | 116 | 81 | 197 | 33% |
Leges Bouwactiviteiten | 8.402 | 5.697 | 2.552 | 8.249 | 102% |
Leges Aanlegactiviteiten | 5 | 2 | 2 | 3 | 146% |
Leges bouwwerken brandveilighd | 20 | 14 | 8 | 22 | 93% |
Leges Handelsreclame | 4 | 5 | 3 | 8 | 56% |
Leges vellen vd houtopstand | 132 | 86 | 54 | 140 | 94% |
Leges APV - Drank en Horeca | 86 | 120 | 65 | 185 | 46% |
Leges Terrasvergunning | 11 | 8 | 5 | 12 | 89% |
Leges APV - Prostitutie | 26 | 16 | 9 | 25 | 105% |
Leges Evenementen/ muziekvergn | 108 | 402 | 232 | 634 | 17% |
Leges Splitsingsvergunning | 12 | 7 | 5 | 12 | 99% |
Leges Huisvestingswet | 56 | 66 | 28 | 94 | 60% |
Afvalstoffenheffing | 26.430 | 23.928 | 2.502 | 26.430 | 100% |
Marktgelden heffing | 833 | 654 | 194 | 848 | 98% |
Rioolheffing | 16.629 | 15.929 | 700 | 16.629 | 100% |
Havengelden heffing | 152 | 111 | 40 | 152 | 100% |
Leges Begrafenisrechten | 1.388 | 1.182 | 212 | 1.394 | 100% |
Precariobelasting | 706 | 542 | 164 | 706 | 100% |
*) De vermelde percentages zijn berekend op basis van niet afgeronde opbrengsten en kosten
Kostendekkendheid privaatrechtelijke heffingen
Het uitgangspunt van de gemeente is dat de privaatrechtelijke tarieven minimaal kostendekkend zijn. Voor een aantal tarieven geldt echter dat toegankelijkheid van voorzieningen en marktwerking er toe kunnen leiden dat een lager dan kostendekkend tarief wordt gehanteerd. Het gaat hierbij om tarieven voor economische activiteiten die verricht worden in het algemeen belang. De wet Markt en Overheid staat in deze gevallen een lager dan kostendekkend tarief toe. De kostendekkendheid van de verschillende privaatrechtelijke heffingen wordt in het volgende overzicht weergegeven:
Soort Heffing (Privaatrechtelijk) voormalige gemeente Groningen | Begrote Opbrengsten | Kosten | Overhead | Totaal toegerekende begrote kosten | Kosten-dekkendheid* |
(bedragen x 1.000 euro) | |||||
2019 | 2019 | 2019 | 2019 | 2019 | |
Stadsbeheer - privaatrechtelijke tarieven** | 11.209 | 9.738 | 1.336 | 11.075 | 101% |
Kermissen | 238 | 117 | 44 | 161 | 147% |
Stadsschouwburg / Oosterpoort | |||||
Stadsschouwburg/Oosterpoort - Zakelijke tarieven | 805 | 499 | 357 | 856 | 94% |
Stadsschouwburg/Oosterpoort - Culturele tarieven | 7.843 | 13.112 | 2.195 | 15.306 | 51% |
Sportaccommodaties, zwembaden en Kardinge | |||||
Sportaccommodaties, zwembaden en Kardinge - lasten incl. kapitaallasten | 7.969 | 17.686 | 2.468 | 20.155 | 40% |
Sportaccommodaties, zwembaden en Kardinge - lasten excl. Kapitaallasten | 7.969 | 14.168 | 2.468 | 16.636 | 48% |
Samenstelling sportaccommodaties, zwembaden en Kardinge excl. Kapitaallasten | |||||
Sporthallen | 1.864 | 2.493 | 256 | 2.749 | 68% |
Sportparken | 1.511 | 3.283 | 176 | 3.460 | 44% |
Gymlokalen | 688 | 1.527 | 226 | 1.752 | 39% |
Zwembaden | 2.784 | 5.342 | 1.380 | 6.721 | 41% |
IJsbanen | 1.122 | 1.524 | 431 | 1.955 | 57% |
Parkeergelden privaatrechtelijk | 8.319 | 8.297 | 205 | 8.502 | 98% |
Totaal | 36.683 | 49.730 | 6.719 | 56.449 |
*) De vermelde percentages zijn berekend op basis van niet afgeronde opbrengsten en kosten
**) Dit betreft opbrengsten bedrijfsafval, commerciële straatreinigingen, onderhoud en reparaties derden, verkoop brandstof en leasen.
Bij de prijsstelling van de tarieven voor de Stadsschouwburg en Oosterpoort wordt onderscheid gemaakt in zakelijke tarieven (die marktconform zijn) en culturele tarieven (gedeeltelijk kostendekkend). De zakelijke tarieven gelden voor de ‘bedrijfsmatige’ activiteiten, zoals de horeca en vergaderarrangementen. Hieraan ligt ten grondslag dat de Oosterpoort en de Stadsschouwburg marktconform moet werken, dit onder meer ter voorkoming van concurrentievervalsing met andere aanbieders in Groningen. In de begroting gaan wij voor de zakelijke tarieven uit van volledige kostendekkendheid. Voor de culturele tarieven wordt een prijstabel gehanteerd. Deze prijstabel geeft per cultuursoort een bandbreedte voor de prijsstelling en daarmee de onderhandelingsruimte voor de programmeurs. De uiteindelijke entreeprijs van een kaartje is maatwerk per voorstelling. Zowel de opbrengsten als de toegerekende kosten zijn toegenomen in 2019 (ten opzichte van 2018). Dit wordt veroorzaakt door een gewijzigde toedeling van de overheadkosten en doordat de omzet- en kostenramingen van de voorstellingen zijn verhoogd.
Sportaccommodaties
De kostendekkendheid van sport gaat in zijn algemeen iets omhoog doordat zowel de lasten als de baten zijn opgehoogd met circa 1,6 miljoen euro in verband met het veranderde btw regime per 2019. Het Rijk heeft het Sportbesluit afgeschaft per 2019. Hierdoor kunnen we de inkoop-btw niet meer aftrekken (verhoging lasten). Hiervoor wordt een aanvraag bij het ministerie gedaan voor een specifieke uitkering (baten). Hiernaast zijn de lasten gedaald ten opzicht van 2018 in verband met een afname van de kapitaallasten met 310 duizend euro. Dit wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door het verschuiven van de start van afschrijven en door invoering van restwaarde op sportaccommodaties.
Lokale lastendruk
Om een beeld te geven van de lokale lastendruk in vergelijking met andere grote gemeenten in Nederland maken we gebruik van gegevens uit de publicatie ‘Kerngegevens belastingen grote gemeenten 2018' van de stichting COELO. In het overzicht zijn de woonlasten (de som van OZB-eigenaar, rioolheffing en afvalstoffenheffing) 2018 voor een meerpersoonshuishouden in een woning met gemiddelde waarde van de gemeente Groningen afgezet tegen die van de andere gemeenten. Groningen stond in 2017 qua hoogte van woonlasten op de dertiende plaats. In 2018 staat Groningen op de elfde plaats, zie de laatste kolom.
Gemeente | OZB-Eigenaar | Afvalstoffenheffing | Rioolheffing | Woonlasten |
(jaar = 2018) | ||||
Delft | 274,81 | 347,85 | 219,98 | 842,64 |
Zaanstad | 272,32 | 286,09 | 280,48 | 838,89 |
Enschede | 271,92 | 281,84 | 232,80 | 786,56 |
Almere | 287,46 | 339,62 | 147,51 | 774,59 |
Lelystad | 325,05 | 289,37 | 154,70 | 769,12 |
Leiden | 351,73 | 286,08 | 127,44 | 765,25 |
Arnhem | 345,81 | 243,96 | 168,80 | 758,57 |
Westland | 313,36 | 213,84 | 230,61 | 757,81 |
Sittard-Geleen | 310,31 | 267,74 | 179,20 | 757,25 |
Haarlem | 282,55 | 324,48 | 148,80 | 755,83 |
Groningen | 270,54 | 333,36 | 151,00 | 754,90 |
Helmond | 339,89 | 199,80 | 212,58 | 752,27 |
Emmen | 307,67 | 276,09 | 166,57 | 750,33 |
Breda | 230,76 | 300,96 | 212,76 | 744,48 |
Alphen aan den Rijn | 266,84 | 243,00 | 230,16 | 740,00 |
Maastricht | 248,98 | 303,63 | 185,42 | 738,03 |
Deventer | 302,98 | 263,49 | 169,80 | 736,27 |
Venlo | 371,41 | 190,78 | 173,34 | 735,53 |
Nijmegen | 535,32 | 33,76 | 166,42 | 735,49 |
Zoetermeer | 357,05 | 270,53 | 105,31 | 732,89 |
Amersfoort | 339,94 | 256,20 | 126,65 | 722,79 |
Haarlemmermeer | 278,17 | 312,00 | 127,09 | 717,26 |
Rotterdam | 190,69 | 328,20 | 198,20 | 717,09 |
Apeldoorn | 314,22 | 262,38 | 132,54 | 709,14 |
Utrecht | 238,75 | 253,00 | 214,49 | 706,24 |
Assen | 301,40 | 210,31 | 181,04 | 692,75 |
Oss | 275,04 | 241,80 | 168,48 | 685,32 |
Ede | 266,02 | 260,32 | 154,68 | 681,02 |
Middelburg | 210,40 | 269,94 | 190,62 | 670,96 |
Dordrecht | 208,06 | 275,88 | 179,78 | 663,72 |
Leeuwarden | 224,91 | 256,04 | 176,63 | 657,58 |
Zwolle | 274,65 | 269,72 | 103,08 | 647,45 |
Eindhoven | 249,14 | 225,49 | 144,00 | 618,63 |
's-Hertogenbosch | 234,00 | 228,00 | 128,04 | 590,04 |
Amsterdam | 142,12 | 313,00 | 125,83 | 580,95 |
Alkmaar | 181,62 | 263,73 | 132,72 | 578,07 |
Tilburg | 197,95 | 240,03 | 116,80 | 554,78 |
's-Gravenhage | 127,02 | 279,12 | 139,55 | 545,69 |
Gemiddelde | 238 | 274 | 164 | 677 |