Programma 4 Welzijn, gezondheid en zorg

4.1.5 Lokaal gezondheidsbeleid, infectieziektebestrijding en openbare gezondheidszorg

Onze ambitie is dat iedereen, jong en oud, gezonder door het leven gaat en gezond ouder wordt. Ons doel is een samenleving waar iedereen naar vermogen meedoet en geniet van een onafhankelijk leven met een hoge levenskwaliteit. We investeren dan ook in een sociale en fysieke leefomgeving die de gezondheid van onze inwoners beschermt en die gezond gedrag gemakkelijker maakt. Een gezonde dagelijkse omgeving moet veilig zijn, rookvrij, uitnodigen tot ontmoeting en beweging en de consumptie van gezonde voeding stimuleren. We betrekken de (wijk-)bewoners hierbij.
Tussen groepen inwoners en wijken bestaan substantiële verschillen qua gezondheid en leefstijl, die mede samenhangen met de sociaaleconomische situatie van de bewoners. Om deze reden richten wij ons extra op de wijken waar veel gezondheidspotentieel is (de vier wijkvernieuwingswijken). De gebiedsgerichte aanpak biedt grote kansen om een gezonde en veerkrachtige wijk te realiseren. Daarbij hanteren we geen top down benadering maar bekijken samen met bewoners en andere partijen wat waar nodig is en waar kansen liggen om een gezonde - fysieke en sociale - leefomgeving te creëren.
Onderdeel van de gebiedsgerichte aanpak is Positief Opgroeien. We willen dat alle Groningse kinderen gezond opgroeien in een veilige leefomgeving waar ze hun talenten kunnen ontwikkelen, meetellen en leren zich verantwoordelijk te voelen voor zichzelf en anderen. Bewoners, jeugdigen, professionals en vrijwilligers worden uitgedaagd om hierin samen te werken en - op basis van zowel kwalitatieve als kwantitatieve gegevens - gezamenlijk een plan op te stellen. Belangrijke thema’s op het terrein van gezondheid zijn: gezonde start, gezond gewicht, gezonde en actieve leefstijl, positief ouderschap, sociale aansluiting en sociale veiligheid.

Op basis van de Wet publieke gezondheid voert de GGD taken uit op het gebied van preventie, gezondheidsbevordering- en bescherming. In de dienstverleningsovereenkomst maken we afspraken op welke wijze de GGD optimaal kan bijdragen aan het realiseren van onze doelen.


Hoe staan we ervoor?

De levensverwachting in Nederland is de afgelopen jaren toegenomen. Landelijk zien we (grote) verschillen in levensverwachting en gezondheid tussen mensen met hogere of lagere sociaaleconomische status (SES).  
Uit de gegevens van de Gezondheidsmonitorkomt naar voren dat gezondheid en ziekte ook in Groningen ongelijk zijn verdeeld. Terwijl we op gemeentelijk niveau geen grote verschillen zien in vergelijking met andere (middel)grote steden - onder meer in ervaren gezondheid en levensverwachting -  zien we grote verschillen tussen wijken, gebieden en groepen inwoners. Deze zijn vaak gerelateerd aan sociaaleconomische status. De verschillen gelden voor alle leefstijlthema’s zoals roken, bewegingsarmoede, alcoholconsumptie en overgewicht. Dit zien we daarnaast bij sociale eenzaamheid, mentale gezondheid, chronische ziekte en ervaren gezondheid.
De levensfase speelt ook een belangrijke rol. De ervaren gezondheid van ouderen is bijvoorbeeld gemiddeld minder goed dan de ervaren gezondheid van jonge mensen.

Wat willen we bereiken in 2019?

  •  Oude Wijken, West, Oost, Zuid
    We hebben samen met partners en bewoners in de wijkvernieuwingswijken een samenhangende aanpak ontwikkeld gericht op een gezonde leefomgeving (sociaal en fysiek) en het bevorderen van gezond gedrag. Meer informatie vindt u in de paragraaf Integraal gebiedsgericht werken onderdeel Oude wijken
    ;
  • Onze gemeentelijke gebouwen en terreinen zijn rookvrij gemaakt;
  •  Positief Opgroeien:
    Positief Opgroeien (waarvan gezondheid met de JOGG aanpak één van de pijlers is) is uitgerold van drie naar vijf wijken in de gemeente. Zie ook beleidsveld 4.1.3 Positief opgroeien ;
  • We hebben de samenwerking tussen het medische en het sociale domein (incl. WIJ) versterkt door verdere uitrol van Welzijn op Recept, en met de inzet van Ondersteuners Jeugd & Gezin;
  • Versterken rol opdrachtgever naar GGD, ter voorbereiding op de verzelfstandiging van de GGD per 1-1-2020.

Wat gaan we hiervoor doen?

  •     Oude Wijken, West, Oost, Zuid
    In de vier wijkvernieuwingswijken gaan we verder met de uitvoering van de wijkvernieuwingsplannen die in 2018 zijn vastgesteld. Gezondheid en welbevinden van de wijkbewoners zijn hierbij de leidraad. Samen met de bewoners en partners ontwikkelen we een samenhangende aanpak om de gezondheid te bevorderen. Daarbij wordt de verbinding gelegd tussen het sociaal domein (onder andere armoede, participatie, leefstijl) en het fysieke domein (leefomgeving). Meer informatie vindt u in de paragraaf Integraal gebiedsgericht werken onderdeel Oude wijken;
  • Sunny Selwerd :
    Met steun van de corporaties koppelen we fysieke projecten aan sociaal-maatschappelijke vraagstukken. De centrale ambitie is het verbeteren van de gezondheid en het welbevinden van alle wijkbewoners door fysieke, sociale en organisatorische interventies in de wijk waarvoor de zes kernwaarden voor een gezonde leefomgeving het uitgangspunt vormen. Doel: over tien jaar zijn de belangrijkste gezondheidsproblemen in Selwerd teruggebracht en de gezondheidsverschillen verkleind tot het gemeentelijk gemiddelde.
    Wij gaan de effectiviteit van deze aanpak meten door een vierjarig onderzoek van de RUG, waarvoor ZonMw een subsidie heeft verleend. De promovendus is in september 2018 van start gegaan.
  •       Positief Opgroeien
    We blijven inzetten op een gezonde jeugd (één van de pijlers van Positief Opgroeien) met focus op een Gezonde start en gezonde leefstijl (gezonde voeding & bewegen) door: Versterken ketensamenwerking rond geboortezorg, Nu niet zwanger, Jongeren op Gezond Gewicht in de wijken Beijum, Selwerd/Paddepoel/Tuinwijk en Indische Buurt/de Hoogte, inzet combinatiefunctionaris/ buurtsportcoaches/Bslim.  Zie ook beleidsveld 4.1.3 Positief opgroeien ;
  • De samenwerking met de eerste lijn versterken we door de inzet van Ondersteuner Jeugd & Gezin (OJG) in Haren en in de wijken Vinkhuizen, De Held en Hoogkerk, Korrewegwijk, Beijum en Selwerd. Daarnaast loopt Welzijn op Recept in Lewenborg. We zijn in gesprek met Stichting WIJ Groningen over de invulling van de methodiek en uitrol naar andere wijken in 2019. In Haren loopt Samen Oud: een Toegangsteam dat het bieden van goede, passende ondersteuning en hulp dichtbij de inwoner, ont-medicalisering en voorkomen van onnodige doorverwijzingen naar (duurdere) tweedelijns gezondheidszorg tot opdracht heeft.
  • Organiseren Healthy Ageing Week: deze vindt plaats in oktober 2019 en wordt georganiseerd door de Akkoordpartners (gemeente, RUG, UMCG, Hanzehogeschool Groningen), Healthy Ageing Network Northern Netherlands (HANNN) en het Groninger Forum.  
  • Inzet op Rookvrije Generatie. Samen met de in 2017 opgerichte lokale coalitie Een rookvrije generatien in Groningen, waarbij inmiddels 30 organisaties zich hebben aangesloten, zullen we ook in 2019 het roken in- en om de publieke gebouwen van de betreffende partners ontmoedigen. Focus ligt op het niet meer roken in de buurt van kinderen.
    De in september 2018 door de raad vastgestelde wijziging in de Algemeen Plaatselijke Verordening maakt het mogelijk om publieke ruimte in te richten als
    rookvrije ruimte. De raad heeft het college de mogelijkheid gegeven specifieke gebieden aan te wijzen waar het verboden is rook(gassen) te verspreiden. Doel van de regeling is om bezoekers van bepaalde plaatsen te beschermen tegen hinder door rook(gassen). Te denken valt aan plaatsen waar met name kwetsbare mensen, zoals kinderen, gebruik van maken. In de praktijk zal het dan gaan om de in- en uitgangen van scholen, theaters, ziekenhuizen et cetera.
  • Lectoraat Gezonde Stad. Hanzehogeschool Groningen, UMCG en gemeente Groningen hebben een ‘Embedded Lectoraat Gezonde Stad’ ingericht. Het lectoraat wordt ingebed (‘embedded’) bij het Lectoraat Facility Management van de Hanzehogeschool. Het beoogde lectoraat onderzoekt de mechanismen van de Gezonde Stad in volle breedte. Het betreft toegepast onderzoek naar een breed palet van met elkaar samenhangende aspecten op het gebied van de fysieke en sociale leefomgeving die gezondheid en gezond gedrag beïnvloeden. De resultaten van dit toegepaste onderzoek zijn direct te vertalen naar interventies in de fysieke en sociale leefomgeving die een gezonde leefstijl beïnvloeden.
  • Realiseren goede verbinding tussen het fysieke en sociale domein door ‘aanjagers’ . Om de zes kernwaarden voor een Gezonde Leefomgeving goed te vertalen in alle programma’s en projecten en een goede verbinding daartussen hebben we twee ‘aanjagers’ aangesteld. Deze personen werken op het snijvlak van het fysieke en sociale domein en leggen via de WIJ- en gebiedsteams de verbindingen met de verschillende partners in de wijken.
  • In 2019 bereiden we de dienstverleningsovereenkomst met de GGD voor 2020 voor. Hierin maken we afspraken met de GGD hoe we optimaal gebruik kunnen maken van de expertise van de GGD om onze doelen te realiseren.
ga terug